Podejście teoretyczne definiuje pieniądz, stosując teorię ekonomii do rozstrzygnięcia, jakie aktywa powinny zostać objęte pomiarem. Jak widzieliśmy, najważniejszą cechą pieniądza jest jego zastosowanie jako środka wymiany. Dlatego też podejście teoretyczne koncentruje się na tym właśnie aspekcie i sugeruje, że jedynie aktywa, które bezpośrednio służą jako środki wymiany, powinny być uwzględniane jako miara podaży pieniądza. Gotówka, wkłady na rachunkach czekowych, czeki podróżnicze – wszystkie mogą być wykorzystane jako zapłata za dobra i usługi i bez wątpienia funkcjonują w roli środków wymiany. W podejściu teoretycznym sugeruje się, że miara podaży pieniądza powinna obejmować jedynie wymienione aktywa. Niestety, podejście teoretyczne nie jest tak jednoznaczne, jak moglibyśmy sobie życzyć. Inne aktywa funkcjonują w sposób zbliżony do środków wymiany, z tym że są niezupełnie tak płynne jak gotówka lub wkłady na rachunkach czekowych. Klienci firm brokerskich – na przykład – mogą wypisywać czeki w ciężar wartości papierów wartościowych, jakie w ich imieniu utrzymuje firma. (Ze względu na często wprowadzane ograniczenia przywileju wystawiania czeków, na przykład określenie minimalnej kwoty, na jaką można wystawić czek, nie jest jasne, czy rachunki te mogą rzeczywiście funkcjonować jako środki wymiany). Również inne aktywa (takie jak wkłady na bankowych rachunkach oszczędnościowych) mogą być szybko i bez nadmiernych kosztów zamienione na gotówkę.
